Bạn có chắc muốn đăng xuất không
Khi một môn thể thao trẻ mang lại quyền được vui chơi, vận động và chiến thắng cho mọi đối tượng. Không phải lúc nào thể thao cũng là câu chuyện của tốc độ và sức mạnh. Đôi khi, điều khiến một môn thể thao trở nên đẹp lại nằm ở cách nó mở ra cơ hội cho những người vốn ít được nhìn thấy trên sân. Pickleball xe lăn đang làm điều đó tại Việt Nam và theo cách rất tự nhiên tạo ra niềm vui, sự tự tin và cả cảm giác được hòa nhập mà nhiều người khuyết tật đã chờ đợi từ lâu.
Khoảng vài năm trước, pickleball vẫn còn xa lạ với phần lớn người chơi thể thao ở Việt Nam. Thế nhưng chỉ trong thời gian ngắn, môn này đã trở thành cơn sốt ở nhiều tỉnh thành. Sân pickleball mọc lên khắp nơi, từ trong nhà đến ngoài trời, từ những dãy nhà thể thao chuyên nghiệp đến các khu dân cư. Điều bất ngờ là sau lớp người chơi đầu tiên, pickleball lại tìm thấy một cộng đồng mới, đặc biệt giàu nghị lực và giàu cảm hứng: người khuyết tật.
Trong bài viết của VnExpress, câu chuyện về anh Nguyễn Văn Huân ở Quảng Ninh chạy hơn một trăm cây số lên Hà Nội mỗi tuần để được chơi pickleball khiến nhiều độc giả xúc động. Anh bị khuyết tật vận động nhưng điều đó không ngăn cản đam mê của anh. Chiếc xe lăn thể thao trở thành đôi chân, còn cây vợt pickleball trở thành phương tiện giúp anh cảm thấy trọn vẹn hơn. Không chỉ đánh bóng, anh còn được di chuyển, được đổ mồ hôi, được tung những cú đánh làm cả sân phải ồ lên.
Cũng giống anh Huân, chị Hải Yến ở Hà Nội đã tìm thấy một thế giới mới. Chị bị khuyết tật vận động bẩm sinh và từng ngại tham gia các môn thể thao yêu cầu sức nặng. Nhưng pickleball lại khác. Nhịp độ vừa phải, kỹ thuật dễ tiếp cận, vợt nhẹ, sân nhỏ, luật chơi điều chỉnh hợp lý cho xe lăn. Tất cả tạo nên môi trường mà chị Yến nói rằng mình có thể chơi nhiều giờ liền mà không cảm thấy áp lực quá mức.
Không ít người chơi trong cộng đồng khuyết tật gọi pickleball xe lăn là cánh cửa mở ra lại một phần con người mà họ tưởng như đã đánh mất. Khi được đứng trong một môn thể thao ngang hàng với mọi người, họ tìm lại cảm giác tự tin, cảm giác được chấp nhận và được tôn trọng. Đó không chỉ là một môn thể thao. Đó là hành trình giành lại tự do.
Câu lạc bộ Thể thao người khuyết tật Hà Nội VDADC là nơi phong trào nở rộ mạnh mẽ nhất. Từ tháng tư năm nay, pickleball được đưa vào tập luyện và đến thời điểm hiện tại có khoảng bốn mươi thành viên trong câu lạc bộ tham gia thường xuyên. Nửa trong số đó là người sử dụng xe lăn hoặc bị hạn chế vận động chi.
Không chỉ dừng ở tập luyện. Cộng đồng này đã bắt đầu tổ chức giải đấu, giao lưu, thi đấu với người chơi ở các tỉnh khác. Không khí mỗi buổi chiều ở nhà thi đấu của VDADC luôn rộn ràng. Tiếng xe lăn xoay vòng, tiếng bóng bật trên mặt sân, tiếng cổ vũ của đồng đội và tiếng cười luôn vang lên đầy nhiệt huyết.
Sự lan tỏa của pickleball xe lăn không chỉ gói gọn trong Hà Nội. Ở TPHCM, một câu lạc bộ pickleball dành cho người khuyết tật đã hoạt động từ năm 2023 với số lượng thành viên tăng dần theo thời gian. Ở Đà Nẵng, Cần Thơ và Khánh Hòa, phong trào cũng manh nha hình thành.
Điều đáng mừng là những người khuyết tật không còn bị xem là “phụ” trên sân thể thao. Họ là người chơi đúng nghĩa. Họ có lớp học, có buổi tập chuyên môn, có trận thi đấu và có cả bảng thành tích. Mỗi khi một vận động viên xe lăn bước lên bục nhận giải, họ không đại diện cho sự thương cảm. Họ đại diện cho giá trị thật của chính mình.
Pickleball vốn được sinh ra từ ý tưởng về một môn thể thao dễ tiếp cận. Vợt nhẹ, bóng nhựa rỗng, sân nhỏ, luật đơn giản và nhịp độ chơi vừa phải. Nhưng điều khiến pickleball phù hợp cho người sử dụng xe lăn nằm ở vài yếu tố quan trọng.
Thứ nhất, người chơi xe lăn được điều chỉnh luật hợp lý. Chẳng hạn, bóng được phép nảy hai lần. Điều này làm cho việc di chuyển trở nên bớt căng thẳng, đồng thời giúp người chơi có đủ thời gian định hình cú đánh.
Thứ hai, diện tích sân nhỏ giúp người ngồi xe lăn không phải di chuyển quá rộng nhưng vẫn có không gian để thể hiện kỹ thuật, chiến thuật và phản xạ. Pickleball thực chất là môn của tính toán góc đánh và cảm giác bóng nhiều hơn sức mạnh hay tốc độ.
Thứ ba, vợt nhẹ và kỹ thuật swing ngắn phù hợp với người bị hạn chế vận động ở tay, vai hoặc lưng. Họ có thể chơi lâu mà không bị quá tải cơ bắp.
Thứ tư, pickleball tạo ra môi trường tương tác xã hội mạnh mẽ. Với người khuyết tật, niềm vui khi được gặp gỡ, trò chuyện, hòa nhập và trở thành một phần của cộng đồng thường quý giá hơn cả. Pickleball cung cấp điều đó một cách tự nhiên.
Sự phát triển của pickleball xe lăn tại Việt Nam hiện vẫn gặp nhiều trở ngại. Phần lớn người chơi không có điều kiện mua xe lăn thể thao chuyên dụng. Một chiếc xe chuẩn quốc tế có giá lên đến khoảng một trăm triệu đồng, vượt xa khả năng kinh tế của nhiều gia đình.
Việc tìm sân cũng là vấn đề đáng kể. Một số đơn vị quản lý sân e ngại xe lăn có thể làm hỏng mặt sân. Tuy nhiên lo ngại này phần lớn do thiếu thông tin. Xe lăn thể thao dùng bánh cao su mềm, trọng lượng phân bổ đều và hoàn toàn không gây hại cho mặt sân tiêu chuẩn. Nhưng để thay đổi nhận thức đó cần thời gian và sự đồng hành từ cộng đồng.
Thể lực cũng là thử thách. Pickleball xe lăn yêu cầu vai và lưng hoạt động liên tục. Những người mới chơi dễ bị đau mỏi nếu chưa quen kỹ thuật. Vì thế họ cần tập luyện đúng cách, khởi động đủ và có hướng dẫn từ huấn luyện viên hiểu về đặc thù của người khuyết tật.
Tuy vậy, bất chấp những khó khăn đó, người chơi pickleball xe lăn luôn tỏ ra mạnh mẽ hơn bất cứ trở ngại nào. Nhiều người sẵn sàng đi xa hàng chục đến cả trăm cây số chỉ để được chơi. Họ tự chỉnh sửa xe, tự mua phụ kiện hoặc thậm chí mượn lại xe của nhau. Điều quan trọng nhất với họ là không bỏ cuộc.
Có một mẫu số chung khi nói chuyện với bất cứ ai chơi pickleball xe lăn. Đó là sự tự tin. Sự tự tin không phải từ những cú đánh thắng điểm mà đến từ cảm giác bản thân bình đẳng với mọi người trên sân.
Trong thế giới thể thao, người khuyết tật thường bị đặt vào vị trí của người cần hỗ trợ. Nhưng pickleball đưa họ vào đúng vị trí của người chơi. Họ được tôn trọng như mọi vận động viên khác. Họ được gọi tên khi ghi điểm. Họ được đồng đội tin tưởng và đối thủ đề cao.
Cảm giác được sống đúng với đam mê là điều vô giá. Với nhiều người, pickleball là cách để họ lấy lại quyền tự do mà cuộc đời đã vô tình lấy mất. Đó là quyền được hoạt động, được tận hưởng cơ thể, được giao lưu, được vui chơi và được chiến thắng.
Pickleball xe lăn cũng đem lại những thay đổi tích cực về sức khỏe. Một số người chơi có thể cải thiện đáng kể sức mạnh tay và vai, tăng độ linh hoạt của lưng, giảm nguy cơ đau cột sống do ít vận động. Đặc biệt, tinh thần của họ trở nên thoải mái hơn rất nhiều. Thể thao vẫn luôn là cách tuyệt vời để chữa lành và kết nối.
Pickleball xe lăn không chỉ là một biến thể của pickleball. Nó là minh chứng rõ ràng cho sự tiến bộ của thể thao Việt Nam trên con đường hòa nhập. Một môn thể thao muốn phát triển bền vững không chỉ cần những trận thắng, những giải lớn, mà còn cần khả năng lan tỏa tới mọi tầng lớp.
Bằng những câu chuyện như của anh Huân, chị Yến và rất nhiều thành viên khác, pickleball xe lăn đang chứng minh rằng một môn thể thao có thể trở thành nhịp cầu giúp xã hội nhìn người khuyết tật bằng ánh mắt tích cực hơn. Không phải sự thương cảm mà là sự trân trọng. Không phải sự xa cách mà là sự đồng hành.
Nhiều quốc gia đã đưa pickleball xe lăn vào chương trình thi đấu chính thức, đồng thời mở rộng hệ thống giải cho người khuyết tật. Việt Nam hoàn toàn có thể làm điều tương tự. Điều cần nhất lúc này chính là sự chung tay của các câu lạc bộ, các nhà tài trợ, các đơn vị tổ chức thể thao và cả những người chơi bình thường.
Nhìn vào tốc độ phát triển của phong trào, có thể thấy pickleball xe lăn đang bước vào giai đoạn tăng trưởng nhanh. Ngày càng nhiều người biết đến môn này. Truyền thông bắt đầu ghi nhận. Các câu lạc bộ chủ động hơn trong việc tổ chức giải. Huấn luyện viên được đào tạo thêm để hỗ trợ người khuyết tật.
Trong tương lai gần, một hệ thống thi đấu chính thức dành cho pickleball xe lăn là hoàn toàn khả thi. Các giải mở rộng cấp tỉnh, cấp vùng hay thậm chí cấp quốc gia sẽ góp phần đẩy phong trào lên tầm cao mới.
Nếu nhận được sự hỗ trợ đúng hướng, Việt Nam hoàn toàn có khả năng có vận động viên para pickleball thi đấu quốc tế. Tính kỹ thuật của môn này không thua kém bất cứ môn thể thao đối kháng nào. Chỉ cần môi trường tốt, người chơi đủ kiên trì và được đầu tư bài bản, thành tích sẽ đến.
Pickleball xe lăn xuất hiện tại Việt Nam như một lời nhắc rằng thể thao không phân biệt cơ thể của bạn ra sao. Một môn thể thao được gọi là đẹp khi nó đủ rộng để tất cả cùng bước vào sân. Pickleball đang làm điều đó. Không phô trương nhưng đầy nhân văn. Không hào nhoáng nhưng đủ mạnh mẽ để mang lại thay đổi thật sự.
Khi nhìn thấy những chiếc xe lăn xoay vòng nhịp nhàng trên sân, khi nghe tiếng bóng vang lên từng nhịp đều, khi chứng kiến nụ cười của người chơi sau mỗi cú đánh, bạn sẽ hiểu vì sao pickleball trở thành điều đặc biệt đến vậy.
Đã có pickleball xe lăn ở Việt Nam. Và điều tuyệt vời là phong trào này mới chỉ bắt đầu.
Tin Chuyên mục