Bạn có chắc muốn đăng xuất không
Trong vài năm gần đây, Pickleball đã phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, thu hút đông đảo người chơi ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, để bắt đầu đúng cách, hiểu rõ luật, kỹ thuật và cách vận hành trận đấu là điều cần thiết.
Bài viết này của PickleballPlus sẽ hướng dẫn chi tiết cách chơi Pickleball cho người mới bắt đầu, từ chuẩn bị dụng cụ, nắm luật cơ bản đến những kỹ thuật nền tảng giúp bạn sớm làm chủ sân đấu.
Pickleball ra đời tại Mỹ vào năm 1965, được sáng tạo bởi ba người bạn muốn tìm một trò chơi vừa vận động vừa phù hợp với cả gia đình. Sự đặc biệt của Pickleball nằm ở tính giao thoa giữa nhiều môn thể thao: người chơi dùng vợt đặc giống vợt bóng bàn nhưng lớn hơn, sân có kích thước tương tự cầu lông đôi, và cách tính điểm gần giống tennis. Quả bóng dùng trong Pickleball là quả bóng nhựa đục lỗ, có độ nảy thấp, khiến nhịp độ trận đấu chậm hơn tennis nhưng đòi hỏi sự khéo léo, phản xạ và chiến thuật chính xác hơn.
Một trong những yếu tố khiến Pickleball trở nên phổ biến là tính hòa nhập. Người mới có thể nhanh chóng chơi được chỉ sau vài buổi tập, nhưng để đạt trình độ cao lại cần sự rèn luyện kỹ thuật và tư duy chiến thuật tinh tế. Chính sự cân bằng này đã giúp Pickleball trở thành môn thể thao có tốc độ phát triển nhanh nhất tại Mỹ và đang lan tỏa mạnh mẽ ở châu Á, trong đó có Việt Nam.
Để bắt đầu, người chơi cần chuẩn bị bốn yếu tố cơ bản: vợt, bóng, sân, và trang phục phù hợp.
Vợt Pickleball được làm từ gỗ, composite hoặc graphite, có bề mặt phẳng và không có dây căng như tennis. Trọng lượng trung bình của vợt khoảng 200–250g, nhẹ hơn tennis giúp người chơi dễ điều khiển. Người mới nên chọn vợt composite hoặc graphite có tay cầm vừa phải, tránh loại quá nặng để không gây mỏi cổ tay.
Quả bóng Pickleball có hai loại: indoor (trong nhà) và outdoor (ngoài trời). Bóng indoor nhẹ hơn, ít lỗ hơn (khoảng 26 lỗ), trong khi bóng outdoor nặng hơn, có 40 lỗ để chịu gió và lực tốt hơn. Tùy điều kiện sân mà người chơi nên chọn loại phù hợp.
Sân Pickleball có kích thước tiêu chuẩn 13,41m x 6,1m (bằng sân cầu lông đôi), được chia đôi bởi lưới cao 86cm ở hai đầu và 91cm ở giữa. Phần quan trọng nhất trên sân là khu vực “non-volley zone” hay còn gọi là “kitchen” – vùng 2,13m tính từ lưới về mỗi bên, nơi người chơi không được volley (đánh bóng khi bóng chưa chạm đất). Hiểu và tôn trọng vùng kitchen là nền tảng để tuân thủ luật và xây dựng chiến thuật hợp lý.
Về trang phục, người chơi nên chọn đồ thể thao thoáng mát, giày có độ bám tốt và hỗ trợ cổ chân. Pickleball yêu cầu di chuyển linh hoạt, vì vậy giày tennis hoặc giày dành riêng cho Pickleball sẽ giúp hạn chế chấn thương.
Trận Pickleball có thể chơi đơn hoặc đôi, phổ biến nhất là thể thức đôi. Mỗi ván đấu thường kéo dài đến 11 điểm, nhưng đội thắng phải dẫn trước ít nhất 2 điểm (ví dụ 11–9). Ở một số giải đấu, ván có thể kéo dài đến 15 hoặc 21 điểm tùy quy định.
Phát bóng là phần quan trọng nhất trong luật. Người phát bóng phải đứng sau đường cuối sân, phát bóng theo kiểu underhand (vung thấp dưới hông), bóng phải bay chéo sang phần sân đối phương và rơi ngoài vùng kitchen. Chỉ có người phát bóng bên phải được quyền phát đầu tiên, sau đó nếu ghi điểm, người này đổi sang vị trí bên trái để phát tiếp. Khi mất quyền giao bóng, lượt phát chuyển cho đối phương.
Điểm chỉ được tính cho đội đang giao bóng. Nếu bên đỡ bóng thắng pha bóng, họ không có điểm mà chỉ giành quyền giao bóng. Điều này tạo nên nhịp độ thi đấu chặt chẽ, đòi hỏi người chơi phải tập trung cao độ trong từng pha bóng.
Quy tắc nổi tiếng nhất là “double bounce rule” – luật hai nảy. Sau khi phát bóng, bóng phải nảy một lần ở mỗi bên sân trước khi người chơi được phép volley. Nghĩa là bên đỡ bóng phải để bóng nảy, sau đó trả bóng; bên phát bóng cũng phải để bóng nảy ở lượt trả đầu tiên. Kể từ đó, hai bên mới được đánh volley hoặc đánh sau nảy tùy ý.
Bên cạnh đó, luật non-volley zone (kitchen) cấm người chơi bước vào vùng này khi đang volley. Nếu người chơi chạm vào vạch hoặc bước vào vùng này trong khi đánh bóng trước khi bóng chạm đất, đó là lỗi “foot fault”. Tuy nhiên, người chơi có thể bước vào kitchen để đánh bóng sau khi bóng đã nảy trong khu vực đó.
Để làm chủ Pickleball, người mới cần tập trung vào bốn nhóm kỹ thuật: phát bóng (serve), trả bóng (return), volley và dinking.
Phát bóng đúng kỹ thuật không chỉ giúp bạn bắt đầu điểm đấu hợp lệ mà còn tạo lợi thế chiến thuật. Khi phát bóng, người chơi nên giữ tay thấp, mặt vợt hơi nghiêng hướng lên, tiếp xúc bóng dưới hông và hướng bóng bay chéo sang phần sân đối phương. Bóng nên đi sâu gần cuối sân để hạn chế đối thủ tấn công sớm. Người mới thường mắc lỗi phát bóng quá mạnh hoặc quá ngắn, khiến bóng rơi vào kitchen hoặc ra ngoài biên, do đó nên tập trung vào độ chính xác hơn là sức mạnh.
Pha trả bóng quyết định thế trận. Nguyên tắc cơ bản là trả bóng cao và sâu về cuối sân đối thủ, giúp bạn có thời gian di chuyển lên gần lưới. Người chơi nên dùng cú groundstroke ổn định, tránh đánh quá thấp khiến bóng dễ bị volley lại. Khi đã quen tay, hãy học cách điều chỉnh góc trả bóng để hướng đối thủ ra biên, mở không gian tấn công ở giữa sân.
Volley là cú đánh khi bóng chưa chạm đất. Đây là kỹ thuật tấn công chủ đạo ở khu vực gần lưới, giúp kết thúc điểm nhanh. Tuy nhiên, do luật cấm volley trong vùng kitchen, người chơi phải đứng ngoài vạch 2,13m. Khi volley, không cần vung tay mạnh; chỉ cần đặt vợt đúng vị trí, kiểm soát góc mặt vợt và sử dụng lực phản xạ của bóng. Một lỗi phổ biến của người mới là vung tay quá lớn khiến bóng bay ra ngoài – điều này dễ bị đối thủ khai thác.
Dinking là đặc sản của Pickleball – cú đánh nhẹ đưa bóng qua lưới, rơi gọn trong kitchen, khiến đối phương không thể volley mà buộc phải hất bóng lên. Đây là kỹ thuật kiểm soát và điều tiết nhịp độ trận đấu. Người mới nên tập dinking chéo sân để duy trì rally dài, rèn phản xạ và cảm giác bóng. Một trận Pickleball đỉnh cao thường có hàng chục cú dink liên tiếp, thể hiện trình độ kiên nhẫn và chiến thuật của người chơi.
Khác với tennis, Pickleball không đòi hỏi cú đánh mạnh mà ưu tiên chiến thuật kiểm soát và vị trí. Người mới nên hiểu rằng việc giữ bóng sống lâu hơn đối thủ thường mang lại lợi thế lớn hơn việc cố gắng ghi điểm nhanh.
Chiến thuật phổ biến là “up to the kitchen” – di chuyển dần lên gần lưới sau khi trả bóng, nhằm chiếm vị trí tấn công thuận lợi. Ở khu vực này, bạn dễ kiểm soát các cú volley ngắn, ép đối thủ mắc lỗi. Tuy nhiên, di chuyển quá nhanh khi bóng chưa nảy đủ hoặc trả bóng không đủ sâu dễ khiến bạn bị phản công. Hãy ưu tiên trả bóng sâu, lên lưới an toàn và giữ vững vị trí đôi song song với đồng đội.
Một nguyên tắc vàng khác là “third shot drop” – cú đánh thứ ba sau khi giao bóng. Sau khi phát và đối thủ trả bóng sâu, người phát nên thực hiện cú drop nhẹ rơi vào kitchen, cho phép hai người trong đội tiến lên gần lưới mà không bị phản đòn. Đây là cú đánh chiến thuật quan trọng nhất trong Pickleball hiện đại, đặc biệt ở các giải chuyên nghiệp như PPA Tour hay APP Tour.
Bên cạnh đó, người chơi nên học cách đọc vị trí đối thủ, tận dụng góc sân trống, điều bóng sang hai bên để khiến đối phương di chuyển liên tục. Khi có cơ hội, một cú volley thấp và nhanh hoặc smash nhẹ đúng thời điểm có thể kết thúc pha bóng hiệu quả.
Trong giai đoạn đầu, hầu hết người chơi đều mắc phải các lỗi cơ bản. Lỗi thường gặp nhất là đứng sai vị trí, đặc biệt là tiến quá gần lưới khi chưa hiểu rõ quy tắc kitchen. Ngoài ra, nhiều người có xu hướng đánh quá mạnh, khiến bóng ra ngoài biên hoặc mắc lưới. Pickleball đòi hỏi sự tinh tế trong kiểm soát lực, không phải sức mạnh.
Một lỗi khác là thiếu phối hợp khi chơi đôi. Người mới thường quên di chuyển đồng bộ, dẫn đến khoảng trống giữa sân bị khai thác. Việc giao tiếp và quan sát đồng đội trong mỗi pha bóng là yếu tố quan trọng để duy trì thế chủ động. Cuối cùng, người mới thường bỏ qua việc khởi động và giãn cơ, khiến cơ thể dễ căng cứng và gặp chấn thương khi đổi hướng đột ngột.
Người mới nên bắt đầu bằng các buổi tập kỹ thuật riêng lẻ thay vì tham gia thi đấu ngay. Trong 1–2 tuần đầu, tập trung vào phát và trả bóng chính xác, luyện phản xạ cầm vợt và di chuyển cơ bản. Khi đã ổn định, chuyển sang luyện dinking và volley ngắn. Sau khoảng một tháng, bạn có thể bắt đầu thi đấu tập để làm quen chiến thuật và tâm lý.
Các câu lạc bộ Pickleball tại Việt Nam hiện nay thường có chương trình hướng dẫn từ cơ bản đến nâng cao. Việc tham gia lớp học chính quy hoặc tập cùng huấn luyện viên có kinh nghiệm giúp người mới tránh sai kỹ thuật ngay từ đầu, đặc biệt với các động tác liên quan đến cổ tay và vai.
Pickleball nổi tiếng với văn hóa “Sportsmanship” – tinh thần thể thao lành mạnh. Dù là giải phong trào hay chuyên nghiệp, người chơi luôn được khuyến khích tự nhận lỗi trung thực, tôn trọng trọng tài và đối thủ. Trong các trận không có trọng tài, việc tự gọi bóng “in” hay “out” dựa trên quan sát cá nhân là điều thường thấy, đòi hỏi ý thức công bằng của mỗi người.
Bên cạnh đó, Pickleball coi trọng tinh thần cộng đồng. Người chơi thường hỗ trợ nhau, hướng dẫn người mới, chia sẻ sân và giữ thái độ tích cực dù thắng hay thua. Đây chính là yếu tố giúp Pickleball trở thành môn thể thao gắn kết và phát triển bền vững trên toàn cầu.
Học chơi Pickleball không khó, nhưng để chơi đúng, đẹp và bền lâu cần sự kiên nhẫn, hiểu luật và rèn kỹ thuật chuẩn ngay từ đầu. Với sân nhỏ, dụng cụ gọn nhẹ và tính chiến thuật cao, Pickleball phù hợp với mọi lứa tuổi – từ thanh thiếu niên đến người lớn tuổi, từ người chơi phong trào đến vận động viên chuyên nghiệp.
Nếu bạn mới bắt đầu, hãy nhớ rằng Pickleball không chỉ là môn thể thao, mà còn là cộng đồng, là niềm vui kết nối và là hành trình chinh phục bản thân. Mỗi cú đánh, mỗi pha rally là một trải nghiệm học hỏi. Khi bạn nắm vững kỹ thuật, hiểu rõ luật và chơi với tinh thần fair-play, Pickleball sẽ mang lại cho bạn không chỉ sức khỏe mà còn cảm hứng sống tích cực mỗi ngày.
Tin Chuyên mục
Tin xem nhiều
Danh sách VĐV