Xuất hiện căn bệnh thời đại - “Nghiện” Pickleball

Từ một thú vui vận động lành mạnh, pickleball đang được gọi tên trong nhiều câu chuyện về sự mất cân bằng, chấn thương, thậm chí cả khủng hoảng cá nhân. Liệu đây có phải là “căn bệnh thời hiện đại” – khi ranh giới giữa đam mê và ám ảnh trở nên mong manh hơn bao giờ hết?

Từ trào lưu thể thao đến lối sống mới

Ra đời tại Mỹ vào thập niên 1960, pickleball chỉ thực sự bùng nổ trong 5 năm trở lại đây. Sự kết hợp giữa tennis, badminton và ping-pong giúp môn này vừa dễ chơi, vừa sôi động, vừa tạo cảm giác thân thiện – điều mà các môn thể thao truyền thống ít mang lại.
Theo Hiệp hội Pickleball Hoa Kỳ (USAPA), số người chơi thường xuyên đã vượt 13 triệu người, tăng gấp 3 lần chỉ trong 4 năm. Hàng loạt sân chơi, giải đấu, cộng đồng online mọc lên khắp nơi, từ California đến Seoul, Sydney hay Hà Nội.

Cảm giác “được kết nối” khiến pickleball trở thành hiện tượng xã hội. Người chơi không chỉ tìm đến sân để rèn luyện thể chất, mà còn để giao lưu, mở rộng quan hệ, tìm lại niềm vui vận động sau đại dịch.
Tuy nhiên, cũng chính sự cuốn hút đó khiến không ít người bắt đầu “mất kiểm soát” – chơi quá nhiều, dành hầu hết thời gian rảnh cho môn này, thậm chí thay đổi cả nhịp sống để được ra sân.

Khi “chơi vui” biến thành “nghiện”

“Nghiện” pickleball không phải là thuật ngữ y khoa, mà là cách diễn đạt của giới truyền thông và cộng đồng để mô tả tình trạng người chơi dành quá nhiều thời gian, năng lượng và cảm xúc cho bộ môn này, đến mức ảnh hưởng đến công việc, sức khỏe và các mối quan hệ cá nhân.

Tại Mỹ, Canada và gần đây là Việt Nam, không khó để bắt gặp những câu chuyện như: người chơi bỏ việc để “toàn tâm toàn ý” tham gia các giải phong trào; người chơi ra sân từ sáng sớm đến tận khuya; hay những cặp vợ chồng mâu thuẫn chỉ vì một bên quá đam mê pickleball.
Trên các diễn đàn, cụm từ “pickleball widow” (tạm dịch: người vợ có chồng nghiện pickleball) đã trở thành meme được chia sẻ rộng rãi – phản ánh phần nào mặt trái của phong trào.

Nhiều chuyên gia tâm lý thể thao cho rằng, “nghiện” pickleball thực chất là biểu hiện của nghiện dopamine, khi não người chơi bị kích thích bởi cảm giác chiến thắng, giao tiếp và vận động liên tục. Càng chơi, họ càng cảm thấy hưng phấn – nhưng cũng càng khó dừng lại.

Hệ lụy xã hội: Khi đam mê đi quá giới hạn

Pickleball vốn được ca ngợi vì tính cộng đồng và khả năng gắn kết. Nhưng khi đam mê vượt khỏi tầm kiểm soát, những giá trị đó có thể phản tác dụng.

Nhiều người chơi ở độ tuổi trung niên, vốn đến với pickleball để cải thiện sức khỏe, nay lại đối mặt với chấn thương mãn tính. Các bác sĩ thể thao Mỹ ghi nhận sự gia tăng đột biến của các ca đứt dây chằng, đau gối, viêm khớp cổ chân do chơi quá mức hoặc khởi động không đúng cách.

Một nghiên cứu của American Journal of Sports Medicine (2024) cho thấy: số chấn thương liên quan đến pickleball tăng hơn 90% chỉ trong hai năm, chủ yếu ở nhóm 40–60 tuổi – những người ít khi có thời gian phục hồi dài hạn.
Điều này dẫn đến một nghịch lý: môn thể thao được xem là “dễ và an toàn nhất” lại đang gây ra tỷ lệ chấn thương cao hơn nhiều môn vận động mạnh.

Ngoài ra, yếu tố kinh tế cũng trở thành gánh nặng. Một số người sẵn sàng chi hàng trăm, thậm chí hàng nghìn USD cho vợt, giày, khóa huấn luyện hay du lịch tham gia giải đấu. “Chơi vui” dần biến thành cuộc đua ngầm về thiết bị và hình ảnh – đúng kiểu “chơi để được công nhận”.
Một người chơi từng thừa nhận trên tờ USA Today: “Tôi bắt đầu chỉ để giải tỏa căng thẳng, nhưng rồi nhận ra mình không thể ngừng. Tôi chơi mỗi ngày, đầu tư quá nhiều, và cuối cùng đánh mất thời gian cho gia đình.”

Sức khỏe tinh thần dưới góc nhìn hiện đại

Không thể phủ nhận pickleball mang lại lợi ích cho sức khỏe tâm thần. Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng vận động nhẹ và tương tác xã hội giúp giảm trầm cảm, cô đơn, đặc biệt sau giai đoạn giãn cách.
Tuy nhiên, như bất kỳ hoạt động mang tính kích thích nào, việc lặp lại quá thường xuyên có thể dẫn đến “mất cảm giác” – khiến người chơi phải tăng liều, tức là chơi nhiều hơn, mạnh hơn để có cùng mức hứng khởi ban đầu.

Đây chính là cơ chế của “nghiện hành vi” – một dạng lệ thuộc không chất gây nghiện, nhưng gây ảnh hưởng tương tự về tâm lý. Người nghiện pickleball có thể cảm thấy bứt rứt, trống rỗng nếu không được ra sân, khó tập trung vào công việc khác, hoặc liên tục lên kế hoạch cho trận tiếp theo.

Ở góc độ xã hội, hiện tượng này còn phản ánh nhu cầu ngày càng lớn về “kết nối và kiểm soát bản thân”. Giữa nhịp sống nhanh, con người tìm đến pickleball như một nơi an toàn – nơi họ có thể thắng, vui và được công nhận. Nhưng khi tất cả niềm vui phụ thuộc vào một môn thể thao, rủi ro tâm lý là điều không thể tránh khỏi.

Ranh giới giữa đam mê và lệ thuộc

Điều đáng nói là, không ai nhận ra mình “nghiện” cho đến khi hậu quả xuất hiện.
Cảm giác chiến thắng, tiếng cười trên sân, hay khoảnh khắc đối phương gác vợt – tất cả khiến pickleball trở thành một trải nghiệm dễ gây nghiện. Nhưng ranh giới giữa “đam mê tích cực” và “nghiện hành vi” rất mong manh.

Đam mê giúp con người nỗ lực, tìm thấy ý nghĩa sống, rèn luyện sự bền bỉ. Còn lệ thuộc khiến ta đánh mất sự cân bằng, để niềm vui chi phối toàn bộ đời sống.
Sự khác biệt nằm ở mức độ kiểm soát: bạn chủ động đến sân để vui, hay bạn phải ra sân để không thấy buồn?

Câu hỏi này nghe đơn giản, nhưng lại là thước đo rõ ràng nhất giữa một người yêu pickleball và một người đang lệ thuộc vào nó.

Giải pháp: Chơi có ý thức, vui có giới hạn

Pickleball, suy cho cùng, vẫn là một món quà tuyệt vời cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Vấn đề không nằm ở môn thể thao, mà ở cách chúng ta chơi.
Để giữ được niềm vui trọn vẹn, người chơi nên đặt ra những nguyên tắc nhỏ nhưng quan trọng:

• Chơi điều độ: không quá 4–5 buổi/tuần, cho cơ thể thời gian phục hồi.
  
  

• Luôn khởi động và giãn cơ kỹ lưỡng, đặc biệt với người trên 40 tuổi.
  
  

• Xen kẽ nghỉ ngơi, tập chéo các môn nhẹ như yoga, đi bộ, bơi lội.
  
  

• Giữ kết nối xã hội bên ngoài sân chơi – đừng để pickleball là mối quan tâm duy nhất.
  
  

• Đặt giới hạn chi tiêu: chỉ đầu tư trong khả năng, tránh chạy theo “xu hướng thiết bị”.
  
  

• Quan trọng nhất: học cách lắng nghe cơ thể và cảm xúc của chính mình.
  
  

Một trận thua không làm bạn kém đi, và một ngày nghỉ không khiến bạn “tụt phong độ”. Trò chơi chỉ thật sự có ý nghĩa khi nó khiến ta khỏe hơn, vui hơn, và sống tốt hơn – chứ không phải ngược lại.

Phản chiếu xã hội hiện đại

Hiện tượng “nghiện pickleball” không chỉ là câu chuyện của một môn thể thao, mà còn là lát cắt thú vị về đời sống đương đại.
Trong một thế giới ngày càng cô lập bởi công nghệ, con người tìm kiếm sự kết nối thật – và pickleball mang lại điều đó. Nhưng khi niềm vui trở thành nỗi ám ảnh, khi vận động bị thay thế bằng cạnh tranh, thì bản chất của thể thao – niềm vui, sức khỏe, tinh thần đồng đội – bị che mờ.

Pickleball đang phát triển nhanh chưa từng có, và sự phát triển ấy cần đi cùng nhận thức. Bởi đằng sau mỗi cú giao bóng là câu chuyện về con người, về cách chúng ta theo đuổi niềm vui trong thời đại vội vã.
Đam mê là tốt, nhưng chỉ khi ta biết dừng lại đúng lúc, nó mới thực sự là đam mê.

Tóm lại

Pickleball không có lỗi. Nó chỉ phản chiếu cách con người hiện đại tìm kiếm niềm vui, giải tỏa áp lực và khẳng định bản thân.
Chơi pickleball không chỉ là cầm vợt và đánh bóng – mà còn là học cách kiểm soát, cân bằng và hiểu chính mình.
Khi ta biết giữ giới hạn, pickleball sẽ luôn là môn thể thao tuyệt vời, không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn giúp tâm trí tìm lại sự bình yên mà ai trong xã hội này cũng đang kiếm tìm.

Chia sẻ: