Vì sao chỉ riêng Việt Nam “phát cuồng” với pickleball ở châu Á

Một khảo sát quy mô lớn do PPA Asia thực hiện tại mười hai quốc gia châu Á đã tạo ra bức tranh bất ngờ về sự lan tỏa của pickleball. Trong khi phần lớn khu vực vẫn còn dè dặt với môn thể thao mới này, Việt Nam lại nổi bật như một hiện tượng đặc biệt. Không chỉ dẫn đầu về mức độ nhận biết, Việt Nam còn sở hữu tỉ lệ người chơi thường xuyên cao nhất khu vực. Điều này đặt ra câu hỏi vì sao môn thể thao có nguồn gốc Bắc Mỹ này lại tìm thấy “mảnh đất màu mỡ” nhất tại Việt Nam, chứ không phải những quốc gia có hạ tầng, thu nhập hay truyền thống thể thao mạnh hơn.

Việt Nam dẫn đầu châu Á về mức độ biết và chơi pickleball

Khảo sát của PPA Asia lấy mẫu một nghìn người mỗi quốc gia. Kết quả cho thấy tám mươi tám phần trăm người Việt được hỏi cho biết họ biết đến pickleball, mức cao nhất trong mười hai nước được khảo sát. Trong đó, khoảng mười sáu phần trăm cho biết họ chơi ít nhất một lần mỗi tháng, đủ để được xếp vào nhóm người chơi thường xuyên. Con số này vượt xa nhiều nước khác, như Trung Quốc chỉ đạt hơn bốn phần trăm.

Điều quan trọng là khảo sát được thực hiện tại các đô thị lớn, nơi xu hướng thể thao thường lan nhanh. Vì vậy, tỉ lệ cao ở Việt Nam không chỉ phản ánh sự tò mò đối với môn thể thao mới mà cho thấy sự hình thành một cộng đồng thật sự có nhu cầu duy trì hoạt động đều đặn.

Tại sao các nước khác trong châu Á không nhập cuộc

Nguyên nhân then chốt: các nước Đông Á và nhiều thị trường lớn trong khu vực vốn có nền tảng thể thao cầm vợt truyền thống quá mạnh. Bóng bàn và cầu lông được xem là “quốc hồn quốc túy” của nhiều nền thể thao. Hệ sinh thái của chúng đã phát triển qua hàng chục năm, từ sân bãi công cộng, phong trào học đường đến các hệ thống tuyển chọn vận động viên đỉnh cao.

Nhật Bản là ví dụ điển hình. Bóng bàn được đưa vào trường học từ rất sớm, tạo nguồn tuyển mạnh cho hệ thống thi đấu quốc gia. Khi một môn truyền thống ăn sâu như vậy, một môn mới muốn chen vào gần như không có cửa, nhất là khi pickleball không mang lại lợi thế rõ rệt về chi phí hay kỹ năng.

Tại nhiều nước châu Á khác, hạn chế về không gian đô thị cũng khiến pickleball khó phát triển. Trong khi bóng bàn có thể chơi ở mọi khu dân cư, pickleball cần sân riêng có kích thước tương tự tennis. Chi phí thiết bị cũng không rẻ hơn. Một cây vợt cầu lông phổ thông chỉ khoảng hai mươi đến năm mươi đô la, còn vợt pickleball có thể lên tới hai trăm đô la.

Khi cộng đồng đã quen với những lựa chọn rẻ hơn, tiện hơn và có lịch sử lâu hơn, pickleball không dễ tìm chỗ đứng.

Khoảng trống của thể thao Việt Nam lại trở thành lợi thế

Khác với các thị trường lớn, Việt Nam không có nền tảng quá mạnh về bóng bàn hoặc cầu lông ở tầm đỉnh cao dù phong trào rộng. Sự thiếu ổn định về đào tạo thành tích trong nhiều môn khiến người chơi đại chúng không bị ràng buộc bởi những thói quen cố định. Chính khoảng trống này tạo điều kiện cho pickleball len vào đời sống hiện đại một cách tự nhiên.

Tại các đô thị lớn, nhu cầu tìm kiếm một môn thể thao mới, linh hoạt và có tính cộng đồng cao rất mạnh. Pickleball đáp ứng đúng mong muốn đó. Nhịp độ chơi nhanh nhưng không quá nặng về thể lực. Người mới có thể làm quen ngay từ buổi đầu. Khả năng kết nối nhóm tốt khiến môn này trở thành hoạt động giải trí sau giờ làm thay vì chỉ là luyện tập cá nhân.

Hạ tầng cũng là yếu tố quan trọng. Việt Nam có nhiều sân tennis cũ bị bỏ trống. Chỉ cần kẻ lại mặt sân, các chủ sân đã có thể chuyển sang phục vụ pickleball. Điều này giảm bớt rào cản mà nhiều nước khác phải đối mặt.

Tính cộng đồng và tốc độ lan truyền của đô thị Việt Nam

Pickleball lan nhanh không chỉ nhờ tính dễ chơi mà còn nhờ môi trường xã hội đặc thù ở Việt Nam. Tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, mọi xu hướng mới đều lan truyền mạnh qua mạng xã hội, hội nhóm và các hoạt động cộng đồng. Một nhóm chơi xuất hiện có thể kéo theo hàng chục nhóm khác chỉ trong vài tuần. Khi phong trào hình thành, nó tự khuếch đại qua hình ảnh, video, trải nghiệm thực tế và truyền miệng.

Điều này làm pickleball không chỉ đơn thuần là một môn thể thao mà trở thành một hiện tượng văn hóa đô thị.

Điểm trừ từ góc nhìn chuyên nghiệp

Pickleball chưa được giới vận động viên đỉnh cao tại nhiều nước coi trọng. Paděl vẫn hấp dẫn hơn trong mô hình thi đấu chuyên nghiệp. Cho tới hiện tại, sự phát triển mạnh mẽ của pickleball chủ yếu diễn ra ở cấp phong trào.

Việc bùng nổ tại Việt Nam là thực tế nhưng để đi xa hơn, pickleball sẽ cần thêm thời gian để xây dựng hệ thống đào tạo bài bản, các giải đấu chuẩn hóa và sự tham gia của những nhà chuyên môn trong hệ thống thể thao thành tích cao.

Việt Nam ở vị trí đặc biệt trong bản đồ pickleball châu Á

Việt Nam hiện sở hữu bốn trong năm vị trí hàng đầu của bảng xếp hạng đơn nam châu Á. Đây là hệ quả trực tiếp của phong trào rộng, cộng đồng chơi đông và tốc độ thích ứng nhanh của người Việt đối với môn thể thao mới.

Pickleball phát triển mạnh ở Việt Nam không phải vì điều kiện vượt trội mà vì một chuỗi yếu tố phù hợp xuất hiện cùng lúc: khoảng trống trong hệ sinh thái thể thao truyền thống, tốc độ lan truyền xã hội, tính giải trí cao, hạ tầng cải tạo dễ dàng và sự tiếp nhận tích cực từ người dân thành thị.

Tóm lại

Qua khảo sát và phân tích thì ta có thể thấy Việt Nam là quốc gia hiếm hoi trong khu vực mà pickleball tìm được môi trường lý tưởng để phát triển. Mức biết cao, tỉ lệ chơi thường xuyên lớn, hạ tầng thích nghi nhanh và cộng đồng lan tỏa mạnh khiến Việt Nam trở thành điểm sáng trên bản đồ pickleball châu Á.

Từ một môn thể thao mới lạ, pickleball đang trở thành một phần của đời sống đô thị Việt Nam và có khả năng tiếp tục mở rộng trong những năm tới nếu duy trì được sức hút cộng đồng như hiện tại.

Chia sẻ: