TỪ “ÔNG LỚN” NGÀNH MAY, GARMEX SÀI GÒN GIỜ TRÔNG CẬY VÀO… SÂN PICKLEBALL

Đây không chỉ là câu chuyện riêng của Garmex, mà còn phản ánh thực tế khốc liệt của ngành dệt may trong giai đoạn suy thoái đơn hàng và áp lực tái cấu trúc sau đại dịch.

Từ doanh thu nghìn tỉ đến vài triệu đồng mỗi ngày

Theo báo cáo tài chính quý 3 năm 2025, Garmex Sài Gòn ghi nhận doanh thu hơn 452 triệu đồng, tăng gần 4 lần so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, phần lớn nguồn thu này – chiếm đến 63,5% – đến từ việc cho thuê mặt bằng làm sân pickleball. Doanh thu từ hoạt động cốt lõi là may mặc chỉ chiếm 1% tổng doanh thu, trong khi bán dược phẩm và dụng cụ y tế đóng góp khoảng 18%, còn dịch vụ khác chiếm hơn 17%.

Nếu quy đổi, mỗi ngày Garmex chỉ tạo ra chưa tới 5 triệu đồng doanh thu, trong đó hơn 3 triệu đồng đến từ việc cho thuê sân pickleball – con số rất nhỏ so với quy mô và lịch sử của một “ông lớn” từng thống trị ngành may mặc.

Trong giai đoạn đỉnh cao, Garmex từng ghi nhận doanh thu trên 2.000 tỷ đồng (năm 2018, theo DNSE) và duy trì hàng ngàn công nhân tại các nhà máy ở TP.HCM và các tỉnh phía Nam. Nhưng từ giữa năm 2023, khi đơn hàng xuất khẩu sụt giảm mạnh, doanh nghiệp này đã tạm ngưng hoạt động sản xuất, chuyển dần sang khai thác mặt bằng và tìm hướng đi mới.

Khi nhà máy thành… sân chơi thể thao

Từ đầu năm 2025, Garmex đã ký hợp đồng cho thuê hàng nghìn mét vuông nhà xưởng trống cho CTCP VinaPrint để chuyển đổi thành khu sân pickleball và một số dịch vụ thể thao khác. Theo CafeF và Fili, chỉ riêng trong 9 tháng đầu năm 2025, hoạt động này mang lại cho công ty khoảng 795 triệu đồng, tương đương gần 3 triệu đồng mỗi ngày.

Pickleball là môn thể thao lai giữa tennis, bóng bàn và cầu lông, được xem là “cơn sốt mới” tại các thành phố lớn. Với chi phí đầu tư thấp và diện tích nhỏ, nhiều khu công nghiệp, sân thượng hoặc nhà xưởng bỏ trống đã được cải tạo để làm sân chơi. Garmex tận dụng xu hướng này như một giải pháp “cầm máu” – vừa duy trì dòng tiền, vừa tận dụng mặt bằng trống.

Tuy nhiên, đây chỉ là nguồn thu ngắn hạn, khó có thể thay thế được giá trị của hoạt động sản xuất từng mang lại hàng trăm tỷ đồng lợi nhuận mỗi năm cho công ty.

29 nhân viên giữa di sản 4.000 người

Nếu như 10 năm trước, Garmex từng có 4.000 nhân viên, thì đến cuối tháng 9 năm 2025, con số này chỉ còn 29 người – mức giảm đến 99%. Việc cắt giảm nhân sự hàng loạt diễn ra song song với việc ngừng sản xuất, đóng cửa xưởng và thu hẹp quy mô vận hành.

Theo báo cáo của VnExpress, từ tháng 5 năm 2023, công ty đã gần như “đóng máy hoàn toàn”, chỉ giữ lại bộ phận kế toán, hành chính và quản lý tài sản.

Những nhà xưởng rộng hàng nghìn mét vuông tại quận 12 và khu vực lân cận, từng là nơi xuất hàng xuất khẩu đi Mỹ, giờ trở thành sân pickleball hoặc kho chứa hàng tồn.

Về kết quả kinh doanh, Garmex ghi nhận lỗ gần 6,5 tỷ đồng trong quý 3, nâng lỗ lũy kế đến cuối tháng 9 lên gần 125 tỷ đồng. Báo cáo soát xét bán niên 2025 của Báo Pháp Luật còn cho thấy khoản lỗ sau thuế điều chỉnh hơn 14,3 tỷ đồng, tăng mạnh so với số liệu tự lập trước đó.

Một nguyên nhân quan trọng là hàng tồn kho lớn lên tới 109 tỷ đồng, trong đó hơn 86 tỷ đồng đã phải trích lập dự phòng vì khó tiêu thụ. Việc không có đơn hàng mới khiến lượng vải, nguyên phụ liệu và thành phẩm cũ ngày càng trở thành gánh nặng tài chính.

Các chuyên gia nhận định, dù Garmex còn sở hữu quỹ đất giá trị, nhưng nếu không tái cấu trúc mô hình kinh doanh và thanh lý tài sản hiệu quả, lỗ lũy kế có thể tiếp tục tăng trong các quý tới.

Từ sàn HoSE xuống UPCoM: cú rơi của một thương hiệu 50 năm

Cuối năm 2024, cổ phiếu GMC bị hủy niêm yết bắt buộc trên sàn HoSE do kết quả kinh doanh thua lỗ kéo dài và không đáp ứng điều kiện về vốn chủ sở hữu. Hiện mã cổ phiếu này chỉ còn được giao dịch trên sàn UPCoM và chỉ vào ngày thứ Sáu hằng tuần, với thanh khoản cực thấp.

Theo dữ liệu từ VnExpress, giá cổ phiếu GMC đã giảm hơn 80% so với giai đoạn 2019. Với quy mô hoạt động hiện nay, việc huy động vốn qua kênh chứng khoán gần như không khả thi, trong khi tài sản cố định của công ty chủ yếu là mặt bằng cũ, khó tái định giá cao trong bối cảnh bất động sản công nghiệp trầm lắng.

“Sống nhờ mặt bằng” – bài toán sinh tồn hay con đường cụt?

Trong báo cáo gửi cổ đông, ban lãnh đạo Garmex cho biết công ty sẽ tiếp tục thanh lý tài sản không sử dụng, tiết giảm chi phí và tận dụng mặt bằng hiện có để khai thác thương mại. Ngoài cho thuê sân pickleball, công ty còn cho thuê mặt bằng mở nhà thuốc, phòng tập và kho chứa hàng.

Giới chuyên môn đánh giá, chiến lược này chỉ có thể giúp duy trì dòng tiền tạm thời. Mô hình “doanh nghiệp sản xuất sống nhờ cho thuê tài sản” thường không bền vững, bởi biên lợi nhuận rất thấp, trong khi chi phí quản lý, bảo trì và thuế vẫn lớn.

Để thực sự phục hồi, Garmex cần tìm một ngành nghề mới có tính tăng trưởng hoặc hợp tác với đối tác chiến lược để tận dụng hạ tầng sẵn có. Nếu không, doanh nghiệp có thể dần rơi vào trạng thái “đóng băng”, tồn tại nhưng không còn sức sống.

Bối cảnh chung: ngành dệt may lao đao

Câu chuyện của Garmex không phải cá biệt. Theo Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS), trong năm 2023 – 2024, tổng đơn hàng xuất khẩu của ngành may giảm khoảng 15 – 20% so với trước đại dịch. Các thị trường chủ lực như Mỹ, EU, Nhật Bản đều sụt giảm mạnh do lạm phát và xu hướng tiêu dùng thắt chặt.

Hàng trăm doanh nghiệp phải cắt giảm nhân công, tạm dừng sản xuất hoặc chuyển hướng sang các hoạt động dịch vụ và cho thuê nhà xưởng. Garmex chỉ là một ví dụ rõ nét về cú sốc chuỗi cung ứng toàn cầu và sự thiếu linh hoạt trong chuyển đổi mô hình.

Còn cơ hội nào cho Garmex?

Dù thực trạng đáng lo, Garmex Sài Gòn vẫn được đánh giá là doanh nghiệp có tài sản nền tảng tốt, quỹ đất, thương hiệu lâu đời và kinh nghiệm quản lý chuỗi cung ứng. Nếu có nhà đầu tư chiến lược tham gia hoặc được tái cấu trúc đúng hướng, công ty vẫn có khả năng phục hồi, dù không thể trở lại quy mô cũ.

Các chuyên gia cho rằng hướng đi khả thi nhất là chuyển đổi mô hình sang dịch vụ hậu cần, thiết kế và thương mại hàng may mặc, thay vì quay lại sản xuất đại trà. Song song đó, việc khai thác mặt bằng cho thuê như sân pickleball có thể xem là cách “giữ nhịp sống” trong giai đoạn chuyển giao.

Từ một “ông lớn” từng tạo việc làm cho hàng nghìn lao động, Garmex Sài Gòn giờ tồn tại nhờ vài sân pickleball. Câu chuyện này vừa chua xót vừa mang tính cảnh tỉnh: trong thời đại biến động, sức mạnh không nằm ở quy mô, mà ở khả năng thích ứng.

Garmex đã chọn con đường sống còn, tạm rời khỏi đường kim mũi chỉ để tìm hơi thở mới. Nhưng để không dừng lại ở mức “sống sót”, doanh nghiệp này sẽ cần nhiều hơn những sân chơi pickleball. Họ cần một chiến lược tái sinh, nếu không muốn trở thành biểu tượng tiếp theo của một ngành từng huy hoàng nhưng đang dần lụi tàn.

Chia sẻ: