SEA Games 33 và bài toán của quần vợt Việt Nam khi các VĐV đã rẽ sang Pickleball

Không khó để nhận ra quần vợt nam Việt Nam đang bước vào kỳ SEA Games có đội hình non trẻ nhất trong hơn 1 thập kỷ. Nhiều trụ cột đã rẽ sang một hướng mới mang tên pickleball một môn thể thao phát triển với tốc độ rất nhanh trong vòng 2 năm gần đây. Sự chuyển hướng này không chỉ khiến lực lượng quần vợt thiếu hụt mà còn phản ánh những vấn đề sâu xa thuộc về hệ thống đào tạo và phát triển.

Đây là thời điểm cần nhìn lại toàn diện bối cảnh, lý do và hệ quả, để thấy rõ vì sao quần vợt lại gặp khó đến vậy và SEA Games 33 sẽ trở thành cột mốc quan trọng ra sao đối với tương lai môn thể thao này.

Thế hệ từng làm nên kỳ vọng và sự rẽ hướng bất ngờ

Khoảng giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2022, có một thế hệ đủ mạnh để tranh chấp vị trí cao ở các giải khu vực. Lý Hoàng Nam từng vươn đến top 250 ATP. Trịnh Linh Giang liên tục ghi dấu ấn tại các giải quốc tế trong khu vực châu Á. Nguyễn Đắc Tiến và Trương Vinh Hiển cũng tạo nên chiều sâu lực lượng mà trước đây quần vợt nam rất khó có được.

Thế nhưng bước sang năm 2023 và đặc biệt là từ năm 2024, pickleball bắt đầu phát triển nhanh chóng tại Việt Nam. Môn thể thao này có luật chơi đơn giản hơn quần vợt, yêu cầu thể lực nhẹ hơn, lại có mật độ giải đấu dày và mức tiền thưởng khá hấp dẫn. Theo chia sẻ từ một số tay vợt, thu nhập từ pickleball có thể ổn định hơn rất nhiều so với việc theo đuổi quần vợt chuyên nghiệp vốn đòi hỏi chi phí cao và lịch trình thi đấu khắc nghiệt.

Pickleball vì thế trở thành lựa chọn mới của nhiều vận động viên từng là trụ cột ở quần vợt. Một số cái tên nổi bật đã toàn tâm chuyển sang pickleball với lịch thi đấu quốc tế liên tục. Điều này khiến lực lượng quần vợt nam suy giảm mạnh chỉ trong vòng chưa đầy 2 năm.

Nên nhớ rằng quần vợt không chỉ mất đi những người đánh đơn giỏi mà còn mất cả những tay vợt đôi giàu kinh nghiệm. Đây là điều ảnh hưởng trực tiếp đến triển vọng tranh huy chương tại SEA Games.

Tuy nhiên quan trọng hơn, sự chuyển hướng ấy không phải tự nhiên xảy ra. Pickleball chỉ trở thành lựa chọn hấp dẫn khi quần vợt không còn đảm bảo được lộ trình nghề nghiệp rõ ràng và ổn định. Điều này cho thấy vấn đề chính nằm ở hệ thống chứ không nằm ở một môn thể thao mới.

Lực lượng mỏng nhất trong 10 năm và kỳ SEA Games đầy thách thức

SEA Games 33 buộc đội tuyển quần vợt nam Việt Nam phải đặt mục tiêu thận trọng hơn trước rất nhiều. Trong danh sách hiện tại có những tay vợt trẻ mới thi đấu quốc tế khoảng 1 hoặc 2 năm. Một số người từng là tay vợt dự bị trong các kỳ đại hội trước nay được đẩy lên vai trò chủ lực.

Khi so sánh thực lực, sự chênh lệch càng rõ hơn. Thái Lan sở hữu tay vợt đang đứng trong nhóm top 600 ATP. Singapore có vận động viên từng vào top 500 ITF. Philippines và Malaysia vẫn duy trì được hệ thống đào tạo trẻ bài bản với khoảng 20 đến 30 giải mỗi năm để tích lũy điểm số. Trong khi đó Việt Nam thiếu những giải tầm trung để vận động viên thử sức.

Vị thế của Việt Nam từng nằm trong nhóm 3 quốc gia có thể tranh huy chương vàng nhưng hiện tại rơi xuống nhóm bám đuổi. Đây không phải do tinh thần thi đấu hay năng lực của các tay vợt trẻ, mà do họ chưa có đủ thời gian tích lũy kinh nghiệm để đối đầu những đối thủ đã thi đấu quốc tế từ năm 13 hoặc 14 tuổi.

Một số HLV thừa nhận rằng nhiệm vụ tại SEA Games 33 là cố gắng tiến sâu nhất có thể và tranh chấp ở nội dung đôi nơi yếu tố chiến thuật và sự gắn kết giúp Việt Nam có thể tạo bất ngờ. Nhưng để mơ vàng như giai đoạn từ năm 2019 đến năm 2022 là điều cực kỳ khó.

Lý do là gì?

Có thể dễ dàng quy trách nhiệm cho pickleball rằng môn thể thao này hút mất lực lượng của quần vợt. Nhưng cách nhìn đó chỉ phản ánh phần ngọn. Khi đi sâu hơn, dễ dàng nhận ra 4 hạn chế lớn đã tồn tại nhiều năm khiến quần vợt nam rơi vào tình trạng hiện tại.

1. Thiếu hệ thống giải quốc nội có tính liên tục

Trong 1 năm, quần vợt Việt Nam chỉ có khoảng 6 đến 8 giải lớn nhỏ. Con số này quá ít so với Thái Lan khoảng 20 giải hoặc Philippines khoảng 15 giải. Khi không có nhiều giải trong nước, vận động viên buộc phải ra nước ngoài thi đấu để tích lũy điểm, nhưng chi phí cho 1 chuyến đi có thể lên đến hơn 100 triệu đồng. Nhiều gia đình không thể theo nổi hành trình dài hơi.

2. Đào tạo trẻ chưa đi theo mô hình chuẩn quốc tế

Nhiều địa phương có phong trào quần vợt mạnh nhưng lại không có trung tâm đào tạo chuyên sâu cho vận động viên trẻ từ 10 đến 15 tuổi. Trong khi đó, ở các quốc gia khác, đây là giai đoạn then chốt để chuẩn hóa kỹ thuật và tâm lý thi đấu. Việt Nam thường chỉ phát hiện tài năng ở tuổi 16 hoặc 17, khi đã hơi muộn để đạt đến trình độ cao.

3. Thiếu đội ngũ chuyên gia thể lực và phân tích chuyên môn

Đa số vận động viên phải tự lo phần lớn khâu dinh dưỡng, tâm lý và phân tích đối thủ. Họ không có đội ngũ như các tay vợt Thái Lan hay Philippines. Điều này khiến khoảng cách chuyên môn ngày càng lớn, đặc biệt khi vào vòng sâu của các giải đấu.

4. Lộ trình nghề nghiệp không ổn định

Quần vợt là môn thể thao đắt đỏ. Nếu không có tài trợ ổn định, vận động viên rất dễ rơi vào cảnh phải tự trang trải. Khi pickleball mang lại thu nhập rõ ràng và môi trường thi đấu rộng mở hơn, nhiều người lựa chọn hướng đi mới là điều dễ hiểu.

Như vậy vấn đề của quần vợt không nằm ở việc mất người, mà ở việc không tạo được lý do đủ mạnh để giữ người.

SEA Games 33 của tennis Việt sắp tới?

SEA Games 33 sẽ là kỳ đại hội mà quần vợt nam bước vào với thử thách lớn nhất trong vòng 10 năm. Nếu đội tuyển thi đấu kiên cường và tạo bất ngờ, đó có thể là cú hích tinh thần cho quá trình tái thiết. Nhưng nếu kết quả không như mong đợi, đây sẽ là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ để ngành thể thao nhìn lại toàn bộ hệ thống.

Dù thế nào, những tay vợt trẻ đang khoác áo đội tuyển xứng đáng được ghi nhận. Họ đang gánh trên vai trách nhiệm vượt quá kinh nghiệm của mình. Điều quan trọng là SEA Games năm nay cần được xem như bước chuyển để mở ra giai đoạn mới.

SEA Games 33 là kỳ đại hội đặc biệt quan trọng đối với quần vợt nam Việt Nam. Đây không chỉ là cuộc đua huy chương mà là điểm đánh dấu để xác định hướng đi cho tương lai. Việc nhiều tay vợt chuyển sang pickleball không phải là nguyên nhân khiến quần vợt sa sút, mà chỉ là sự phản ánh của những vấn đề đã tích tụ từ lâu.

Nếu những hạn chế này được nhìn nhận đúng và có chiến lược cải tổ mạnh mẽ, quần vợt Việt Nam hoàn toàn có thể tạo ra một thế hệ mới trong 3 đến 5 năm tới. Còn nếu tiếp tục trì hoãn, khoảng cách với khu vực sẽ ngày càng lớn.

Chia sẻ: